Συνεργασία ΗΠΑ – Σαουδικής Αραβίας στην Πυρηνική Τεχνολογία
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Σαουδική Αραβία είναι κοντά στην υπογραφή μιας προκαταρκτικής συμφωνίας συνεργασίας που αποσκοπεί στην ανάπτυξη πυρηνικής τεχνολογίας για πολιτική χρήση στο βασίλειο. Ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, Κρις Ράιτ, ανακοίνωσε αυτήν την εξέλιξη την Κυριακή (13 Απριλίου) κατά την επίσκεψή του στο Ριάντ, όπως αναφέρει το Reuters.
Αφού ολοκλήρωσε τη συνάντησή του με τον Σαουδάραβα υπουργό Ενέργειας, Πρίγκιπα Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν, ο Ράιτ εκφράστηκε θετικά για τη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών, δήλωσε ότι βρίσκονται σε «κοινό δρόμο» για την προώθηση μιας συμφωνίας που θα ενισχύσει την πυρηνική βιομηχανία του βασιλείου. Αυτή ήταν η πρώτη επίσκεψή του στη Σαουδική Αραβία ως υπουργός, στο πλαίσιο περιοδείας σε χώρες του Κόλπου που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ενέργειας.
Ο Ράιτ συμπλήρωσε ότι προκειμένου οι ΗΠΑ να συμβάλουν στην ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας στη Σαουδική Αραβία σύμφωνα με το μοντέλο 123, υπάρχουν πολλοί τρόποι να διαρθρωθεί μια συμφωνία που θα εξυπηρετεί τους σκοπούς και των δύο χωρών. Η συγκεκριμένη συμφωνία 123 βασίζεται στην Ενότητα 123 του Νόμου Ατομικής Ενέργειας των ΗΠΑ του 1954, η οποία επιβάλλει τη συνεργασία της αμερικανικής κυβέρνησης και των εταιρειών της με τη Σαουδική Αραβία στον τομέα της πολιτικής πυρηνικής ενέργειας.
Η συμφωνία αυτή απαιτεί συμμόρφωση με εννέα αυστηρά κριτήρια που αφορούν τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων και σχεδιάστηκαν με σκοπό να αποτρέψουν τη χρησιμοποίηση της πυρηνικής τεχνολογίας για στρατιωτικούς σκοπούς ή τη μεταφορά ευαίσθητων υλικών σε άλλες χώρες. Σημαντικό στοιχείο της διαπραγμάτευσης είναι ότι οι αρχές της Σαουδικής Αραβίας δεν έχουν ακόμα αποδεχτεί τις απαιτήσεις της αμερικανικής νομοθεσίας. Μέχρι τώρα, οι συνομιλίες έχουν συναντήσει δυσκολίες, καθώς η Σαουδική Αραβία έχει αρνηθεί να υπογράψει μια συμφωνία που θα αποκλείει την πιθανότητα εμπλουτισμού ουρανίου ή επαναδιαχείρισης αναλωμένου καυσίμου, διαδικασίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.
Ο πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι εάν το Ιράν προχωρήσει στην ανάπτυξη πυρηνικού όπλου, η Σαουδική Αραβία θα πράξει το ίδιο. Αυτή η στάση έχει προκαλέσει ανησυχίες μεταξύ των υποστηρικτών της ελέγχου των εξοπλισμών και ορισμένων μελών του Κογκρέσου των ΗΠΑ για την πιθανότητα μιας μη στρατιωτικής πυρηνικής συμφωνίας με το σαουδαραβικό βασίλειο. Ο Ράιτ, ωστόσο, δεν αναφέρθηκε σε καμία πιθανότητα ευρύτερης συμφωνίας στην τρέχουσα φάση, αν και προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν επιδιώξει τη σύναψη ενός συνολικού διακρατικού καθεστώτος που θα περιλάμβανε συνεργασία στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας και εγγυήσεις ασφαλείας.
Η Σαουδική Αραβία, που είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο, έχει θέσει στόχο να αναπτύξει σημαντικά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να μειώσει τις εκπομπές ρύπων, στο πλαίσιο του μεταρρυθμιστικού σχεδίου Vision 2030 που έχει παρουσιάσει ο διάδοχος του θρόνου. Η πυρηνική ενέργεια αναμένεται να έχει καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία ενεργειακής μετάβασης.