Η Αναβίωση του Θεάτρου: Μπρόντγουεϊ και Γουέστ Έντ

Αύριο, με την ανακοίνωση των Tony Awards, όλοι οι λάτρεις του θεάτρου που ταξιδεύουν για να ζήσουν τη μαγεία των παραστάσεων, θα έχουν στα χείλη τους το “Sunset Boulevard” και την αξιοσημείωτη Nicole Scherzinger. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι η ηθοποιός θα αποσπάσει το «βραβείο καλύτερης ερμηνείας», ενώ το μιούζικαλ αναμένεται να κερδίσει και στην κατηγορία της «καλύτερης αναβίωσης».

Όμως, αξίζει να σημειωθεί πως η εξέλιξη αυτή δεν αναμένεται να προκαλέσει μια νέα καλλιτεχνική πρόταση στην παρουσίαση του μιούζικαλ στο Μπρόντγουεϊ, αλλά μάλλον στο Γουέστ Έντ. Πολλοί θεατρόφιλοι σχολιάζουν μέσω TikTok ότι η αναβίωση μιούζικαλ σήμερα δεν είναι απλώς θέμα υπερηφάνειας, αλλά ένα θέμα σοβαρής καλλιτεχνικής ευθύνης.

Η είδηση ότι το Donmar Warehouse πρόκειται να ανεβάσει τα “Sweeney Todd” και “A Little Night Music” στο West End, με πιθανές νέες σκηνοθετικές προσεγγίσεις, δεν είναι απλή θεατρική είδηση — είναι μια πρόκληση για το Μπρόντγουεϊ, το οποίο θα έπρεπε να έχει προλάβει να επενδύσει σε παρόμοιες δημιουργίες.

“A Little Night Music”

Είναι πραγματικά λυπηρό και σχεδόν ειρωνικό να βλέπουμε τα βρετανικά θέατρα να αναδημιουργούν με θάρρος και πρωτοτυπία το έργο του Stephen Sondheim, ενός θρύλου της αμερικανικής σκηνής, την ώρα που η αμερικανική θεατρική σκηνή φαίνεται να έχει δυσκολία στην αξιοποίηση της κληρονομιάς του, ειδικά μετά την απώλειά του.

Η τελευταία αναβίωση του “Sweeney Todd” στο Μπρόντγουεϊ — παρά τις εξαιρετικές ερμηνείες και το αξιόλογο καστ — αποδείχθηκε σε μεγάλο βαθμό ανίκανη να αναδείξει την ψυχή του έργου. Αντίθετα, το σύντομο πέρασμα του έργου από βρετανικές σκηνές απέδειξε ότι το Λονδίνο είναι ικανό να συναγωνιστεί το «μεγάλο μήλο» του θεάματος, το οποίο ξεκινά να δείχνει σημάδια ανάπτυξης αλλά μαζί και απογοήτευσης.

Η Ρέιτσελ Ζέγκλερ ως Εβίτα Περόν

Η έλλειψη τόλμης και η ανυπαρξία μιας έντονης σκηνοθετικής ταυτότητας σε πολλές παραστάσεις των μιούζικαλ στο Μπρόντγουεϊ δημιουργούν ένα κλίμα «γενικευμένης αισθητικής αγυρτείας». Αντίθετα, οι παραγωγές του Donmar και του West End επικεντρώνονται στο να φέρνουν μία νέα διάσταση στα κλασικά έργα, επενδύοντας στη σύγχρονη ερμηνεία τους. Αυτή η προσέγγιση δεν περιορίζεται απλά στις επικαιροποιήσεις, αλλά πηγάζει από μια δημιουργική φλόγα που αναζωπυρώνει το θέατρο.

Όμως ο Sondheim δεν είναι ο μόνος που καλείται να αναβιώσει — υπάρχουν πολλά έργα, όπως το “Next to Normal”, το “City of Angels”, και το “Great Comet”, που στην Αμερική θεωρούνται σχεδόν «δύσκολα να ξανανεβούν», ενώ στο Λονδίνο ανακτούν νέα ζωή. Το μυστικό αυτής της επιτυχίας βρίσκεται στο πώς αυτά αντιμετωπίζονται όχι απλά ως παραστάσεις για να δείξουν πολυτελή κουστούμια, αλλά ως ζωντανές σκηνές που αφηγούνται ουσιαστικές ιστορίες.

“Next to Normal”

“City of Angels”

“Great Comet”

Ένα καίριο ερώτημα που πρέπει να μας απασχολήσει είναι: γιατί οι Βρετανοί φαίνεται να εκτελούν καλύτερα τις αμερικανικές παραστάσεις; Η απάντηση ίσως να είναι λιγότερο θεατρική και περισσότερο συστημική. Το Μπρόντγουεϊ έχει παγιδευτεί σε ένα περίπλοκο σύστημα εμπορικής εκμετάλλευσης, όπου η καλλιτεχνική αξία του έργου υποβαθμίζεται σε σχέση με τις εμπορικές επιδόσεις και την αναγνωρισιμότητα των ηθοποιών. Ο περισσότερος χρόνος και η προσοχή δίδονται σε στατιστικά στοιχεία του box office και στην επιτυχία του μάρκετινγκ, παρά σε δημιουργικές προσεγγίσεις.

Από την άλλη, σκηνές όπως το Donmar ή το Almeida στο Λονδίνο προσφέρουν έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο οργάνωσης παραστάσεων: μικρότεροι χώροι, λιγότερη πίεση για άμεσες χρηματικές αποδόσεις και περισσότερος χώρος για πειραματισμούς — εισιτήρια που είναι σε προσιτές τιμές επίσης προσελκύουν το κοινό, χωρίς την ανάγκη για «αστέρες» όπως ο Hugh Jackman.

If there were less fear of the “new” and the “unknown” on Broadway, we might witness a “A Little Night Music” (which isn’t even the most historically significant musical) that doesn’t rely on big names but rather on a clean, poetic direction. Perhaps, something that doesn’t depend on a cycle of interpretative clichés but rather attempts to bring foundational disruption with irony and political dimensions to the storytelling, employing a contemporary theatrical language — this could be what Broadway truly needs.

Και ναι, όσο σκληρό κι αν ακούγεται, εάν οι Αμερικανοί δεν μπορούν να αποδώσουν δικαιοσύνη στον Sondheim, ίσως είναι καλύτερα να τον εμπιστευθούν στους Βρετανούς, τουλάχιστον προσωρινά. Αυτό είναι θέμα σεβασμού προς το ίδιο το έργο. Ενδεχομένως το Μπρόντγουεϊ, προκειμένου να θυμάται τι σημαίνει «ζωντανό θέατρο», να πρέπει να παρακολουθεί πιο προσεκτικά το West End, όπου οι καινοτομίες, η θέρμη και οι αντικειμενικές τιμές καλούν το κοινό να γεμίσει τις θέσεις των θεάτρων.